سیمای سیاسی، اجتماعی، فرهنگی تبریز در سفرنامه های اروپائیان عصر قاجار

اروپائیان یا به طور کلی غربیانی که در دوره ی قاجار به ایران آمده اند مطالب فراوانی در مورد مسایل مربوط به ایران و ایرانی در گزارش هایشان نوشته اند. در این میان، تبریز به عنوان یکی از شهرهای مهم دوره ی قاجار، مطالب فراوانی از نوشته های اروپائیان را به خود اختصاص داده است. در دوره ی قاجار این شهر هم از لحاظ سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، معماری و فرهنگی بسیار مورد توجه بود. از لحاظ سیاسی و تاریخی دومین پایتخت کشور بوده است و سرزمین ولیعهد نشین در این دوره به شمار می آمد. از لحاظ اجتماعی و فرهنگی تبریز نسبت به شهرهای دیگر بیشتر جلب توجه می نمود. از لحاظ اقتصادی بازار تبریز در این دوره بیش از گذشته مطرح شد و بسیاری از مواصلات اقتصادی بین سرزمین ایران و بسیاری از سرزمین های خارج از این راه رایج بود. بنابراین چگونگیِ بازتاب مسایل سیاسی، اجتماعی و فرهنگی تبریز در سفرنامه های اروپائیان عصر قاجار مساله ای است که در تحقیق حاضر مورد توجه قرار می گیرد. در پژوهش حاضر با شیوه توصیفی و تحلیلی گزارش های سفرنامه نویسان اروپایی در مورد تبریز مورد توجه قرار می گیرند و اطلاعات موجود در آنها برای ارایه ی یک تصویر کلی، آن هم صرفا بر اساس باورها و تصورات اروپائیان این دوره، از اوضاع سیاسی، اجتماعی و فرهنگی تبریز عصر قاجاری به کار گرفته می شوند. کلمات کلیدی: سفرنامه، اروپاییان، تبریز، قاجاریه، اوضاع سیاسی، اجتماعی و فرهنگی.